Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen ve Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün faydalanıcısı olduğu "Nitrat Eylem Planları İzleme ve Raporlama Metodolojisinin Kurulması Yoluyla Suların Tarımsal Kirliliğe Karşı Korunması Projesi-NEPİZ Çevre ve İklim Sektörel Operasyonel Programı (ÇİSOP) kapsamında yürütülmektedir.
Ülkemizde, tarımsal kaynaklı nitratın; su kaynaklarımızda neden olduğu kirlenmenin tespit edilmesi, azaltılması ve önlenmesi konusunda düzenli ve önemli çalışmalar yürütülmektedir. Projemizin öncelikli hedefi bu çalışmalara katkı sağlamaktır.
Türkiye’de doğal kaynakların ve doğanın korunması, iklim değişikliğinin yarattığı etkilere karşı direncin artırılması ve iklim değişikliğinin azaltılması üst hedefi doğrultusunda proje kapsamındaki faaliyetlerle, tarımsal kirliliğe karşı su kaynaklarının kalitesinin artırılması amaçlanmaktadır.
Projemiz tamamlandığında Avrupa Birliği Nitrat ve Su Çerçeve Yönetmeliklerine uygun olarak Nitrata Hassas Bölgeler için geliştirilen Nitrat Eylem Planları uygulamalarına yönelik izleme yöntemi kurulmuş olacaktır.
Projemizin hedef kitlesi; başta Tarım ve Orman Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı ilgili personeli olmak üzere tarım üreticileri ve tarımsal amaçlı kooperatifler, üretici birlikleri gibi ilgili sivil toplum örgütleridir.
Projemizin paydaşları arasında ise başta aynı zamanda projemizin Sözleşme Makamı da olan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı araştırma enstitüleri, Üniversiteler, Belediyeler ve ilgili çiftçi örgütleri gelmektedir.
Projemizin yönetim merkezi Ankara’dır. Planlanan uygulamalar ve demonstrasyonlar pilot alan olarak seçilen Gediz havzasında gerçekleştirilecektir. Nihai olarak elde edilecek sonuçlar ise Türkiye çapında 25 su havzasında uygulamaya konacaktır.
Proje Sonuçları
Proje hedeflerine amaca ulaşmak için aşağıdaki sonuçlara ulaşılması planlanmıştır:
- Türkiye’ye özgü dört yıllık raporlama şablonlarını da içeren Nitrat Eylem Planları İzleme Yöntemi kurmak ve bu yöntemi mevcut NİBİS sistemine entegre etmek;
- Nitrata Hassas Bölgelerde Nitrat Eylem Planı uygulamaları ve izlenmesi hususları da dahil olmak üzere, tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan kirliliğin azaltılması amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı ilgili personelinin teknik bilgi ve beceri düzeyini artırmak;
- Nitrat Eylem Planı uygulamaları ve izlenmesi hususları da dahil olmak üzere tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan nitrat kirliliği konusunda yerel toplulukların farkındalığını artırmak.
Proje Faaliyetleri
Proje boyunca hedeflenen sonuçların elde edilmesi amacıyla birbiri ile bağlantılı bir seri faaliyeti yerine getirecektir. Bu faaliyetlerin başında;
- Türkiye’de nitrat kirliliğinin önlenmesi hususunda mevcut durumun ortaya konması,
- Nitrata Hassas Bölgelerde uygulanmak üzere geliştirilen Nitrat Eylem Planlarının İzleme Yönteminin geliştirilerek pilot alan olarak seçilen Gediz havzasında test edilmesi ve mevcut NİBİS sistemine entegre edilmesi,
- Çevreye duyarlı tarımsal üretim sistemlerinin tanıtılmasına yönelik olarak tarımsal işletme bazında demonstrasyon çalışmalarının yapılması,
- Tarım ve Orman Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatlarında görev yapan ilgili personelin ve ilgili diğer paydaşların Nitrat Eylem Planlarının uygulamalarının izlenmesi, çevreye duyarlı tarımsal üretim sistemleri ve NİBİS sisteminin kullanımına yönelik bilgi ve beceri düzeyinin artırılması amacıyla eğitim ihtiyaçlarının tespit edilmesi, eğitim programlarının tasarlanması ve uygulanması,
- Yerel toplulukların, tarım üreticilerinin, ilgili uzman, araştırmacı, tarım danışmanı ve yetkililerin tarımsal üretimden kaynaklanan nitrat kirliliği ve Nitrat Eylem Planlarının uygulanması ve izlenmesi konularında farkındalığının arttırılmasına yönelik çalışmaların yapılması gelmektedir.